Verslag landelijke netwerkdag procesregisseurs zvh'en

Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid heeft op 2 december een netwerkdag voor procesregisseurs van de zorg- en veiligheidshuizen (zvh’en) verzorgd. Deelnemers konden collega’s ontmoeten, interessante workshops volgen en werden bijgepraat over landelijke ontwikkelingen.

Allemaal op ‘vlieghoogte’

Het werd een drukbezochte dag waar onderwerpen als de nieuwe Wet verplichte GGZ, triageren en de nieuwe leergang voor procesregisseurs de revue passeerden. De ochtend begon met een kort praatje van Esther Jongeneel, voorzitter van de Landelijke Vereniging Managers Veiligheidshuizen (LVMV), tevens manager van het Zorg- en Veiligheidshuis Rotterdam Rijnmond. Zij benadrukte het belang van procesregie; dat het écht een vak is en het belangrijkste handelsmerk van de zvh’en.

De vereniging wil daar graag in investeren en is blij dat er nu voor alle procesregisseurs een leergang beschikbaar is. Daarna vertelde Michiel Geuzinge van de VNG iets over de laatste ontwikkelingen in zorg- en veiligheidsland. Landelijke excessen benadrukken volgens hem de urgentie om de verbinding tussen zorg en veiligheid te versterken. “Hoe dramatisch ook; crises zetten het belang van samenwerken op scherp en dwingen ons om het nog beter te doen. De zvh’en spelen een ontzettende belangrijke rol hierin, dus is het fijn dat er zoveel procesregisseurs aanwezig zijn!”

Centraal thema

De dag stond onder andere in het teken van de leergang procesregisseurs die door de DSP-groep is opgezet. De eerste stappen werden tijdens deze dag gezet: procesregisseurs konden met een interactieve werkvorm aangeven waar ze getraind in wilden worden, en waarin juist niet. Erik Jongman, psychotherapeut bij verschillende jeugdzorginstellingen, trapte af met een voorbeeld van een mogelijke training in de leergang.

Jongman vertelde in zijn presentatie bijvoorbeeld hoe belangrijk een gedegen analyse is van de patronen van een cliënt, zijn eventuele gezin en leefomgeving. Ook legde hij uit dat de ideeën die een cliënt heeft over zijn omgeving besmettelijk kunnen zijn. Professionals die met een cliënt te maken hebben die bijvoorbeeld heel wantrouwend is, kunnen dit wantrouwen overnemen. Goed om daarvoor te waken!

Workshops

’s Middags waren er workshops over uiteenlopende onderwerpen: van de Wet verplichte GGZ en triageren tot LVB en een casussimulatie.

LVB - Michiel Vermaak: "Intelligentie is wat je gebruikt als je niet weet wat je moet doen"
Denk bij gedoe aan de normaalverdeling! Dat was de boodschap van Michiel Vermaak. De kern van deze normaalverdeling houdt in dat ongeveer 2.400.000 mensen een IQ heeft tussen de 70 en de 85. Houd dat in gedachten op het moment dat er een nieuwe casus binnenkomt!

En nog een handig weetje: Door stress daalt je IQ aanzienlijk. Dus stel je voor: je cliënt komt uit de PI en hij is én zijn normale structuur kwijt én hij heeft stress om een huis te vinden. Dan kun je je voorstellen wat dat betekent. Hoe denk je dat hij vervolgens reageert?

Triageren - ZVH de Baronie - “Een triage-besluit kan weer tot een andere beslissing leiden”
Kern van de boodschap van deze workshop: ‘kijk eens kritisch of het een meerwaarde zou hebben om een gestandaardiseerd triage-instrument te gebruiken in jouw zorg- en veiligheidshuis’. Verschillende instroom/triagevormen kunnen écht leiden tot verschillende triage-besluiten. Een altijd terugkerend onderwerp in discussies is privacy, zo ook in deze workshop.

In de Baronie is de triage echter allemaal anoniem. Het instrument kan zeker ook gebruikt worden voor andere zvh’en. Hier is het algemene model te vinden. Wil je meer weten, neem dan contact op met Marieke Rombouts.

Wet verplichte GGZ - “In theorie kun je tegen je cliënt zeggen: ‘jij mag twee dagen de keuken niet in’, in de praktijk wordt dit lastig”
Kern van de boodschap van deze workshop is dat de Wet verplichte GGZ (WvGGZ) heel wat gaat veranderen. De behandeling zal het uitgangspunt worden, niet de locatie waar deze plaatsvindt. Daardoor is verplichte zorg bijvoorbeeld ook in een verslavingskliniek mogelijk (als dit een WvGGZ-locatie is). Het verplichte regionale overleg tussen OvJ, gemeente, GGZ en rechtbank biedt kansen om de samenwerking te verbeteren.

Ook zouden er in theorie meer mogelijkheden zijn om mensen met persoonlijkheidsstoornissen en/of verslavingsproblematiek op te nemen. Tenslotte is het uitgangspunt om de positie van naasten te verbeteren. Net als de meeste nieuwe wetten zijn er wat haken en ogen. Zo gaat de WvGGZ naar verwachting meer papierwerk opleveren door nieuwe klachtengronden en protocollen. Geduld aan de casustafel als het om de WvGGZ gaat, zal dus erg belangrijk zijn.

Casustafelsimulatie - Veiligheidshuis Haaglanden: “Ik zat te wachten op een moment om er met gestrekt been in te gaan”
Dat zullen meer mensen wel eens hebben in een casusoverleg. In deze casussimulatie verplaatsten procesregisseurs zich in de plek van een ketenpartner. Dit gaf een verrassend effect. Doel was om met het BOB-model te gaan werken: beeldvorming, oordeelsvorming en besluitvorming. Dat bleek nog best lastig: hoe kun je een goed beeld vormen als niet altijd de juiste personen van organisaties aanwezig zijn en/of partners (gelegitimeerd) geen informatie mogen delen?

En hoe zorg je ervoor dat professionals over het belang van hun eigen organisatie heen stappen of denken: “deze problematiek komt altijd bij ons terecht, maar eigenlijk zijn we er niet van. Nu mag iemand anders het oplossen!” De rollen werden in dit simulatiespel met verve gespeeld. Het maakte opnieuw duidelijk hoe geduldig, creatief en behendig procesregisseurs moeten zijn om te komen tot een passend plan van aanpak.

Conclusie

Door de dag heen blijkt steeds maar weer hoeveel passie deze procesregisseurs hebben voor hun werk. Elke dag proberen ze partners uit de systeemwereld met elkaar te laten samenwerken om aan te kunnen sluiten bij de leefwereld van de cliënt en zijn/haar situatie te verbeteren. Het is overduidelijk dat procesregisseurs hun vak verstaan. Op een dag als deze vinden ze het vooral heel waardevol om met elkaar kennis en ervaringen uit te wisselen.

En dat is gelukt!