Welkom bij ZVH Westelijke Mijnstreek

Aanpak personen met verward / onbegrepen gedrag

Verwarde mensen zijn van alle tijden. In 2018 hebben meerdere organisaties – waaronder politie, gemeenten en opvangvoorzieningen aangegeven dat zij een toename zien van het aantal verwarde personen met complexe problematiek op het gebied van zorg en veiligheid, waaronder ernstige psychiatrische aandoeningen.

Dat gerichte aandacht nodig is voor de problemen rondom mensen met verward gedrag wordt meer dan ooit gevoeld. De problematiek staat dan ook stevig op de nationale bestuurlijke agenda. Dit heeft geleid tot een landelijk plan van aanpak, een aanjaagteam en de installatie van het Schakelteam Personen met verward gedrag.

De samenwerkende Zorg- en Veiligheidshuizen hebben naar aanleiding van de maatschappelijke opgave die er ligt rond personen met verward gedrag met een hoog veiligheidsrisico een gemeenschappelijk aanbod dienstverlening ontwikkeld, dat is gericht op het terugdringen van veiligheidsrisico’s. In elke regio kunnen gemeenten en netwerkpartners rekenen op dezelfde basisdienstverlening: procesregie en expertise.

Basistaak van elk Zorg- en Veiligheidshuis is het leveren van procesregie op de samenwerking als voldaan wordt aan de landelijke criteria.
Specifiek voor de groep personen met verward gedrag met een hoog veiligheidsrisico geldt dat in ieder geval kunnen worden aangemeld bij de Zorg- en Veiligheidshuizen:

• Mensen die eerder in aanraking zijn geweest met strafrecht of specialistische (gedwongen) zorg.
• Mensen met een strafrechtelijke titel die (forensische) zorg nodig hebben.

Respectievelijk categorie III en IV van het ‘bollenmodel’.

Verbindingspunt Informatie en Advies (VIA)

Het aantal meldingen dat betrekking heeft op personen met verward gedrag is de achterliggende jaren flink toegenomen. Het is belangrijk om personen met verward gedrag op tijd én goed te helpen. Gemeenten in Zuid-Limburg geven daarom gezamenlijk vorm aan de ‘aanpak personen verward gedrag’ om de juiste hulp en ondersteuning te kunnen bieden.

Eén van de aandachtspunten is het verbinden van informatie tussen de ketens van zorg en veiligheid. Met andere woorden: het op passende wijze uitwisselen van informatie tussen veiligheidsorganisaties (zoals politie) en hulpverleningsorganisaties (zoals maatschappelijk werk) om tijdig actie te kunnen ondernemen.

Het Verbindingspunt Informatie en Advies (VIA) Zorg & Veiligheid is in augustus 2019 gestart. Door het VIA worden niet acute zorgmeldingen van de politie verwerkt en zoveel als mogelijk verbonden met betrokken hulpverleningsorganisaties. De medewerkers van het VIA werken voor heel de regio Zuid-Limburg op dezelfde wijze.

Klik hier voor de animatie van het VIA

Levensloopaanpak

De Levensloopaanpak is een samenwerking voor mensen met onbegrepen gedrag en een hoog veiligheidsrisico. Voor hen is het nodig dat forensische zorg langdurig betrokken blijft en er samenhang is tussen ondersteuning, zorg en veiligheid.

In de Levensloopaanpak werken netwerkpartners op landelijk en lokaal niveau met elkaar samen. Zoals gemeenten, reclassering, hulpverlening, OM, DJI en politie.

De Zorg- en Veiligheidshuizen hebben een centrale positie in de Levensloopaanpak. Wij zijn de onafhankelijke partij die voor en namens alle partijen de regie neemt voor de samenwerking in de casus.

Een aanmelding voor de levensloopaanpak verloopt altijd via het Zorg- en Veiligheidshuis en kan in onze regio gedaan worden via onze centrale toegang.

Op www.levensloopaanpak.nl is meer informatie te vinden over de levensloopaanpak en de rollen van de andere netwerkpartners!

Advies- en expertisecentrum

Daarnaast is het Zorg- en Veiligheidshuis een informatieknooppunt en expertisecentrum voor de aanpak van complexe problematiek rondom zorg en veiligheid. Als netwerk vormt het Zorg- en Veiligheidshuis een belangrijke schakel in de verbinding tussen justitie (dwang en drang), zorg en bestuurlijk optreden.

Geweld in Afhankelijkheidsrelaties

Het Zorg- en Veiligheidshuis levert procesregie ten behoeve van de systeemgerichte aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling, waarbij sprake is van structurele onveiligheid, de reguliere inzet maximaal beproefd is en niet tot een gewenst resultaat geleid heeft.

Wet Tijdelijk Huisverbod (WTH)

De Burgemeester kan aan de pleger van huiselijk geweld tijdelijk een huisverbod opleggen. Doel van een tijdelijk huisverbod is het doorbreken van de voorzetting en dreiging van huiselijk geweld door het creëren van rust en het direct starten van systeemgerichte hulpverlening.

Onder regie van het Zorg- en Veiligheidshuis wordt tot een jaar na afloop van het huisverbod het systeemgerichte plan van aanpak afgestemd met de casemanager van maatschappelijk werk, Veilig Thuis en eventueel andere betrokken netwerkpartners, zoals politie en Openbaar Ministerie.

Tot slot levert het Zorg- en Veiligheidshuis haar advies en expertise in het samenwerkingsverband van de aanpak van geweld in afhankelijkheidsrelaties.

Multidisciplinaire aanpak ++ (MDA ++)

MDA++ is een effectieve aanpak voor Geweld in Afhankelijkheidsrelaties, gericht op gezinnen en andere leefsystemen, die op meerdere leefdomeinen problemen ervaren, die onderling samenhangen, voor onveiligheid zorgen en van generatie op generatie kunnen overgaan. MDA++ is een aanpak waarbij de verschillende sectoren (1ste+ ), specialisten (2e +), het lokaal veld en het systeem met haar sociale netwerk, samenwerken.

Deze geïntegreerde aanpak moet het geweld stoppen en daarmee duurzame veiligheid, herstel van ontwikkelkansen én kwaliteit van leveren realiseren.

Nazorg ex-gedetineerden

De nazorg van ex-gedetineerden richt zich op alle (ex-) gedetineerde burgers van 18 jaar en ouder die na detentie naar de regio terugkeren en ondersteuning wensen bij hun re-integratie. De coördinator nazorg stelt samen met netwerkpartners een plan van aanpak op en ziet vanuit de regiefunctie toe op de uitvoering ervan.

Goede re-integratie kan gezien worden als terugvalpreventie en verkleint de kans op het plegen van nieuwe criminele feiten en overlast gevend gedrag.

Daarnaast adviseert het Zorg- en Veiligheidshuis de gemeente Sittard-Geleen over risico’s van geweld of zeden op grond van BIJ-meldingen en 18b meldingen. Zij voert namens de gemeente Sittard-Geleen de verrijking uit om tot deze (pre-)advisering te komen.

Preventie met Gezag

De gemeente Sittard-Geleen heeft voor de periode van 1 januari 2024 tot 1 juni 2026 middelen ontvangen van het ministerie van Justitie en Veiligheid voor het programma Preventie met Gezag (PMG). Het doel van PMG is voorkomen dat jongeren tot en met 27 jaar betrokken raken bij criminaliteit of hierin doorgroeien. Dit wordt gedaan door deze jongeren perspectief te bieden en grenzen te stellen. De gemeente wilt inzetten op preventie, tijdige signalering en de aanpak van problemen. Daarnaast wordt de samenwerking met partners in het brede preventieve en justitiële veld versterkt, zodat in gezamenlijkheid juiste dingen worden gedaan.

Als het gaat om multiproblematiek wordt in Sittard-Geleen gewerkt met een netwerkstructuur. Binnen deze netwerkstructuur kan worden op- en afgeschaald, afhankelijk van de ernst en omvang van de problematiek. De praktijk wijst uit dat deze netwerkstructuur nog onvoldoende passend is voor de jongeren die bijvoorbeeld overlast veroorzaken of strafbare feiten plegen. Het professioneel netwerk rondom deze jongeren dient te worden versterkt waarbij het uitgangspunt blijft om aan te haken bij de bestaande structuur (zoals het Regieteam). Hierbij speelt het ZVH WM een belangrijke rol.

Gelet op bovenstaande levert het ZVH WM in opdracht van de gemeente Sittard-Geleen – in aanvulling op de kerntaken – een bijdrage aan een sluitende netwerksamenwerking rondom doelgroep PMG. Dit doet het ZVH WM op de volgende manier:
• Adviseren over inrichting en positionering netwerksamenwerking;
• Bijdrage leveren en aansluiten bij PMG bijeenkomsten;
• Voorzittersrol JPP en casuïstiek PGA Jeugd.

Radicalisering en Polarisatie

In onze samenleving zijn terrorisme en extremisme helaas niet meer weg te denken. De doelstelling van de aanpak in het Zorg- en Veiligheidshuis is het reduceren van risico’s voor de samenleving die uitgaan van radicalisering, extremisme, uitreizen of terugkeer en het bieden van zorg aan casussubjecten.

Naast gemeenten, politie en het Openbaar Ministerie zijn ook partners als bijvoorbeeld de Raad voor de Kinderbescherming, Reclassering Nederland, Bureau Jeugdzorg en GGZ-instellingen bij de aanpak betrokken.

De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) heeft vanuit het Ministerie van Justitie en Veiligheid de regie op het landelijke beleid op het thema en het beste zicht op het landelijke beeld. Zij coördineert en ondersteunt de aanpak. Daarnaast is de NCTV verbonden als inhoudelijk adviseur ten behoeve van de gemeenten voor duiding, analyse, kennis en advies.

Het casusoverleg in het Zorg- en Veiligheidshuis heeft tot doel om met alle betrokken partijen, ieder vanuit de eigen expertise, per casus te komen tot een gezamenlijk plan van aanpak. Hiertoe wisselen de partijen signalen en/of andere noodzakelijke (persoons-)gegevens uit onder een apart landelijk convenant.

Het Regieteam

Het Regieteam is een (eenmalig) multidisciplinair overleg (MDO) op maat met professionals uit de eerste en tweede lijn binnen het zorg- en veiligheidsdomein. Hier worden signalen en casuïstiek besproken wanneer een integrale aanpak of meedenken vanuit de tweede lijn noodzakelijk is. Het Zorg- en Veiligheidshuis faciliteert het Regieteam door het leveren van een onafhankelijk voorzitter en neemt op verzoek ook als adviseur deel aan het Regieteam. Bij het Regieteam wordt de casusregie belegd bij een van de partners die betrokken is bij de casus. Het is in uitzonderlijke gevallen ook mogelijk dat er een casusregisseur van de gemeente Sittard-Geleen aansluit en deze rol tijdelijk op zich neemt. Iedere professional, zowel binnen de gemeente als binnen de betrokken hulpverleningsinstanties, behoudt zijn eigen rol en verantwoordelijkheden. De casusregisseur is verantwoordelijk voor de coördinatie over de casus, niet voor de hulpverlening. Het Regieteam stelt een gezamenlijk actieplan op.

Een convenantpartner kan personen en eventuele gezinsleden aanmelden bij het Regieteam Westelijke Mijnstreek via het online aanmeldformulier.

Een aanmelding bij het Regieteam Westelijke Mijnstreek moet vooraf worden besproken met de betrokkene(n).

Na het versturen van het aanmeldformulier ontvangt de aanmelder automatisch een ontvangstbevestiging. De intake wordt, namens de aanmeldende partij, zo snel mogelijk door ons in gang gezet. Wij nemen binnen 5 werkdagen (telefonisch) contact met de aanmelder op.

Op basis van de aangeleverde informatie en (indien nodig) verrijking, wordt de aanmelding gewogen. Dit kan tot twee uitkomsten leiden:

1. Casus niet voor het Regieteam Westelijke Mijnstreek
   De casus wordt niet in behandeling genomen bij het Regieteam.
   U ontvangt een advies (mondeling of schriftelijk).
2. Casus wel voor het Regieteam Westelijke Mijnstreek
   De casus is een zaak voor het Regieteam. De casus wordt in behandeling genomen voor de volgende processtap.

De aanmelder wordt na het wegen van het besluit op de hoogte gesteld.

Criteria voor aanmelding Regieteam

Een casus die via dit aanmeldformulier wordt aangeleverd, moet voldoen aan één van onderstaande criteria:

• Er is sprake van meerdere problemen (multiproblem) die op meer dan één leefgebied spelen en (naar verwachting) leiden tot crimineel en/of overlastgevend gedrag of verder afglijden; of
• Samenwerking tussen meerdere ketens (minimaal dwang en drang) is nodig om tot een effectieve aanpak te komen; het is in de reguliere samenwerking tussen partners binnen één keten niet mogelijk om deze problematiek effectief aan te pakken; of
• De problematiek wordt beïnvloed door en heeft impact op het (gezins)systeem en/of de directe sociale leefomgeving (of wordt verwacht dat te gaan hebben);

Wanneer u twijfelt of een casus aan deze criteria voldoet, neem dan gerust contact op met de voorzitter van het Regieteam via telefoonnummer 046-4778700.

Klik hier om een casus aan te melden voor het Regieteam

Wet verplichte GGZ (WvGGZ)

Met ingang van 1 januari 2020 is de Wet bijzondere opnemingen psychiatrische ziekenhuizen (Wet BOPZ) vervangen door nieuwe wetgeving. Onder de nieuwe wetgeving vindt een opsplitsing plaats naar doelgroepen en specifieke regels omtrent verplichte zorg van deze doelgroepen:

• Wet zorg en dwang (Wzd): omvat regels met betrekking tot verplichte zorg voor mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie);
• Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz): omvat regels met betrekking tot verplichte zorg voor mensen met een psychische aandoening.

Voor de Westelijke Mijnstreek is door de gemeenten gekozen om aan te sluiten bij de bestaande structuren binnen het Zorg- en Veiligheidshuis. Dit mede ook vanuit haar reeds opgedane kennis- en expertise op het snijvlak van zorg- en veiligheid.

Het Zorg- en Veiligheidshuis behandelt de meldingen en verricht, indien van toepassing, het verkennend onderzoek in het kader van de Wvggz. Er zijn twee procesregisseurs werkzaam binnen ons Zorg- en Veiligheidshuis in het kader van de uitvoering van deze taak. Hierbij is rekening gehouden met de specifieke expertise die deze functie vraagt.

Zorgcoördinatie Mensenhandel

Mensenhandel speelt zich af op het snijvlak van zorg en veiligheid waarbij er vaak sprake is van een stapeling van problemen. Slachtoffers van mensenhandel krijgen in Nederland te maken met allerlei complexe procedures. Om slachtoffers mensenhandel adequaat te begeleiden, is specifieke kennis nodig v.w.b. het strafrechtelijke en vreemdelingrechtelijke traject, maar ook op het gebied van psychosociale begeleidingsmogelijkheden bij mensenhandel-gerelateerde problematieken.

Binnen de Zuid-Limburgse Zorg- en Veiligheidshuizen is er een nauwe samenwerking met de zorgcoördinatoren mensenhandel. Het doel van zorgcoördinatie is belangenbehartiging en het organiseren van een samenhangend hulp– en ondersteuningsaanbod aan slachtoffers van mensenhandel die in de regio verblijven en de toeleiding van slachtoffers naar de juiste organisatie. De zorgcoördinator werkt nauw samen met CoMensha. Zij bemiddelen en bieden informatie en advies. Daarnaast hebben zij een belangrijke rol bij het in kaart brengen van cijfers over aard en omvang van mensenhandel in het hele land.

ZSM en de Zorg- en Veiligheidshuizen zijn beide samenwerkingsverbanden waarin justitiële partners (Openbaar Ministerie, Politie, Raad voor de Kinderbescherming en de 3 Reclasseringsorganisaties) actief zijn.

• In ZSM beogen deze justitiële partners gezamenlijk en gelijktijdig een zaak in behandeling te nemen, met als doel te komen tot een zorgvuldige, snelle en betekenisvolle interventie in zaken waar sprake is van veel voorkomende criminaliteit (zoals diefstal of vernieling). Een betekenisvolle interventie is herkenbaar, merkbaar en zichtbaar in de samenleving. Daarbij dient rekening te worden gehouden met de omstandigheden, de context en de belangen van verdachten, slachtoffers en de maatschappij.
• In het Zorg- en Veiligheidshuis willen justitiële partners samen met gemeenten en zorgpartners door middel van maatwerk komen tot een succesvolle aanpak van ketenoverstijgende complexe problematiek rond een persoon en eventuele gezinsleden.

Personen kunnen tegelijkertijd bij beiden samenwerkingsverbanden in beeld komen. In het belang van die personen en de doelen die ZSM en de Zorg- en Veiligheidshuizen nastreven, is aansluiting tussen beide samenwerkingsverbanden van grote meerwaarde en wordt nauw samengewerkt.